Διδαχή τοῦ Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου μας κ.κ. ΝΙΚΟΛΑΟΥ
(Ἑβρ. α,10-β,3)
Τό μεγάλο μυστικό τῆς ὑπακοῆς, ἀγαπητοί μου Χριστιανοί, εἶναι ἡ ἐλευθερία,
γιά τήν ὁποία πολλές φορές μᾶς μίλησε ὁ ἀπόστολος Παῦλος
καί ἡ ὁποία εἶναι ἡ βάση τῆς ἐν Χριστῷ ἀνακαινίσεως
Ἄν ἡ ἐλευθερία μᾶς ὁδηγήσει σέ αὐτόβουλη ἐπιλογή τῆς ἐνθέου ζωῆς, τότε γίνεται βάση τῆς σωτηρίας μας. Ἄν ὅμως μᾶς ὁδηγήσει στή σαρκική ζωή τῶν ἀπολαύσεων, τότε μᾶς δίνει ὡς ἀμοιβή τήν περιπέτεια καί τόν θάνατο. Ἡ ὑπακοή μας στόν ἠθικό νόμο δέν εἶναι ἐξαναγκασμός, οὔτε παθητική ὑποταγή. Εἶναι ἐνεργητική ἀποδοχή τῆς θείας Οἰκονομίας. Εἶναι ἀμετάθετη πίστη στά σχέδια τοῦ Θεοῦ γιά τή σωτηρία τοῦ ἀνθρώπου.
Ἡ ὑπακοή προϋποθέτει τήν πίστη. Στήν Παλαιά Διαθήκη ὁ Θεός γνωρίζει τήν πίστη τοῦ Ἀβραάμ, ἀλλά τήν δοκιμάζει μέ τήν ὑπακοή. Τόν προστάζει νά θυσιάσει τόν μονογενή του, γιά τόν ὁποῖο εἶχε δώσει τόσες ὑποσχέσεις. Καί ὅμως ὁ Ἀβραάμ παραδίνεται στό θεῖο θέλημα, τό ὁποῖο τοῦ ἐπιβάλλει νά βαδίζει στά τυφλά καί νά πράττει πράγματα τῶν ὁποίων ἀγνοεῖ τό νόημα. Ὅταν ἡ ψυχή ἀγαπᾶ τόν Θεό, τότε τόν ὑπακούει. Στόν Παράδεισο ἡ ἁρμονία στίς σχέσεις Θεοῦ καί ἀνθρώπου διαταράχθηκαν ἀπό τή στιγμή πού κλονίστηκε ὁ σύνδεσμος τῆς ἀφοσιώσεως καί τῆς ἀγάπης. Ἡ ἀνυπακοή τοῦ Ἀδάμ ἔγινε πρόξενος πολλῶν κακῶν καί τῆς εἰσόδου τῆς ἁμαρτίας στή ζωή. Ἔπρεπε ὁ δεύτερος Ἀδάμ, ὁ Ἰησοῦς Χριστός, νά ἐπανενώσει τά διεστῶτα μέ τή δική του «μέχρι θανάτου, θανάτου δέ σταυροῦ» ὑπακοή, γιά νά λυτρωθεῖ ἡ ἀνθρωπότητα ἀπό τά δεινά τῆς παρακοῆς «ὥσπερ γάρ διά τῆς παρακοῆς τοῦ ἑνός ἀνθρώπου ἁμαρτωλοί κατεστάθησαν οἱ πολλοί, οὕτω καί διά τῆς ὑπακοῆς τοῦ ἑνός δίκαιοι κατασταθήσονται οἱ πολλοί» (Ρωμ. 5,19). Ἡ ζωή τοῦ Χριστοῦ ὑπῆρξε μία συνεχής προσήλωση στό θέλημα τοῦ Θεοῦ Πατρός, ἡ ὁποία πέρασε μέσα ἀπό μιά σειρά γεγονότων, προσώπων, θεσμῶν, ἐξουσιῶν καί νομικῶν διατέξεων. Ἀποκορύφωμα τῆς ὑπακοῆς του ἦταν ἡ σταυρική θυσία μέ τήν ὁποία «ἐγένετο τοῖς ὑπακούουσιν αὐτῷ πᾶσιν αἴτιος σωτηρίας αἰωνίου» (Ἑβρ. 5,9).
Στόν ὑπάκουο ἐπιβλέπει ὁ Θεός μέ πατρική συμπάθεια. Σ΄ αὐτόν «ἡ ἀγάπη τοῦ Θεοῦ τετελείωται» (Α΄ Ἰωάν. 2,5). Χαριτωμένος εἶναι ὁ ἄνθρωπος τῆς ὑπακοῆς καί ἀγαπητός ἀπό ὅλους. Ἡ προσήλωσή του στό νόμο τοῦ Θεοῦ τόν ἑνώνει μέ τό Χριστό καί ὡς δῶρο τοῦ προσκομίζει τόν ἁγιασμό καί τή θεία Χάρη. Ἀπεναντίας ὁ παραβάτης καί ἀπειθής, ἄν καί νομίζει ὅτι ζεῖ ἐλεύθερα, στήν οὐσία εἶναι δοῦλος τοῦ ἑαυτοῦ του καί τῆς ἁμαρτίας. Κατάληξη τῆς ἀπειθείας εἶναι ἡ περιπέτεια καί ὁ θάνατος. Σ΄ αὐτούς ἐνεργεῖ «ὁ ἄρχοντας τῆς ἐξουσίας τοῦ ἀέρος» (Ἐφεσ. 2,2), ὁ ὁποῖος τούς παρακινεῖ νά πράττουν τό θέλημα τῆς σαρκός.
Πίστη τῶν ἀνθρώπων εἶναι, ὅτι κάθε παράβαση καί παρακοή πληρώνεται ἀκριβά. Τιμωρός βέβαια δέν εἶναι ὁ Θεός τῆς ἀγάπης καί τῆς μακροθυμίας, ἀλλά ἡ ἐλεύθερη ἐπιλογή τοῦ ἀνθρώπου. Ὅσο ἀπομακρύνεται ἀπό τή σφαίρα τῆς θεϊκῆς προστασίας, τόσο ἐκτίθεται σέ κινδύνους καί πειρασμούς. Ὁ Θεός μᾶς ἀγαπᾶ ὅλους, σέβεται ὅμως τήν ἐλευθερία μας. Ἐκεῖ πού δέν τοῦ ἐπιτρέπουμε δέν εἰσέρχεται. Κρούει τή θύρα τῆς ψυχῆς μας καί περιμένει τή δική μας ἀνταπόκριση χωρίς νά παραβιάζει. Ἡ ἀθέτηση τῶν ἐντολῶν τοῦ Θεοῦ συνεπάγεται τήν ἀποστροφή τοῦ προσώπου του. Αὐτή εἶναι ἡ πιό δίκαιη ἀνταπόδοση καί τιμωρία.
Ὅταν ὁ Θεός ἀποσύρει τή Χάρη του, τότε ὁ ἄνθρωπος ἀπογυμνωμένος ἀπό τά «ὅπλα τῆς δικαιοσύνης» (Β΄ Κορ. 6,7) γίνεται ὑποχείριο τῶν ὀργάνων τῆς ἀνομίας. Τό βλέπουμε στήν καθημερινή πραγματικότητα. Τό διδασκόμαστε καί ἀπό τήν ἱστορία. Ὅσοι ἀπομακρύνθηκαν ἀπό τό Θεό καταστράφηκαν. Ἡ ζωή τους κατάντησε ἕνα μαρτύριο χωρίς κατάληξη. Μέ αὐτή τήν ἔννοια πρέπει νά λάβουμε «τό κρῖμα τοῦ Θεοῦ» (Ρωμ. 2,3). Ἡ ἀμετανοησία φέρνει τήν ὀργή. Ἡ ἐργασία τοῦ κακοῦ φέρνει τήν θλίψη καί τόν πόνο.
Χωρίς κανέναν δισταγμό μπορεῖ νά πεῖ κανείς ὅτι οἱ σημερινοί ἄνθρωποι εἶναι «τέκνα ὀργῆς» (Ἐφεσ. 2,3). Ἡ ἀπείθεια στό νόμο τοῦ Θεοῦ εἶναι τό κύριο χαρακτηριστικό τῆς ἐποχῆς μας. Ἔχουμε συμβιβαστεῖ μέ καινούργιες «θεότητες», πού κολακεύουν τή σάρκα καί τόν ἐγωισμό μας. Λησμονήσαμε τό χρέος μας ἀπέναντι στόν εὐεργέτη μας Θεό καί ἀγκαλιάσαμε ἐκεῖνον «τόν διάβολο» πού μέ ὕπουλο τρόπο ἀπεργάζεται τήν καταστροφή μας. Ἰσοπεδώσαμε τίς ἠθικές ἀξίες. Υἱοθετήσαμε νέα ἤθη καί νέα «ἰδανικά». Στρέψαμε τά νῶτα μας στό Θεό μέ ἀποτέλεσμα νά χάσουμε τόν προσανατολισμό μας. Διερωτᾶται κανείς: ποῦ ὀφείλονται ὅλα αὐτά τά φοβερά πού συμβαίνουν στόν κόσμο καθημερινά; Γιατί τόση βία, ἀπανθρωπιά, ἀπάτη, διαφθορά, κακία; Γιατί τόσες καταστροφές καί συμφορές; Τήν ἀπάντηση δίνει ὁ εὐαγγελιστής Ἰωάννης: «ὁ μή ἔχων τόν υἱόν τοῦ Θεοῦ τήν ζωήν οὐκ ἔχει» (Α΄ Ἰωάν. 5,12). Μακριά ἀπό τή ζωή τοῦ Θεοῦ δέν ὑπάρχει ζωή. Ἐκεῖνος δίνει νόημα καί περιεχόμενο στή ζωή μας. Ἡ ἁμαρτία «ἀποκύει θάνατον» (Ἰακ. 1,15).
Ἀγαπητοί μου Χριστιανοί. Νά ἐπιδιώκουμε οἱ σχέσεις μας μέ τό Θεό νά εἶναι σχέσεις τέκνων πρός πατέρα. Αὐτή ἡ συγγένεια θά μᾶς βοηθεῖ νά ἐπιστρέφουμε ὅταν ἀτακτοῦμε, καί νά μετανοοῦμε ὅταν ἁμαρτάνουμε. Κι ὅταν ὁ Θεός μᾶς παιδαγωγεῖ, νά γνωρίζουμε ὅτι μᾶς παιδεύει γιά τό συμφέρον μας ποτέ δέν μᾶς ἐκδικεῖται.
Κήρυγμα: