Σέ υψόμετρο 800 μ. καί πάνω από τήν Αμφίκλεια βρίσκεται από τό 1755 τό Μοναστήρι της Παναγίας της Γαυριώτισσας (από τό δένδρο γαύρος πιθανώς). Τό καθολικό είναι ναός ελλαδικού τύπου, επισκευασμένος, τρίκλιτος μέ ψηλό τετραγωνικό τρούλλο. Έχει θαυμάσιες τοιχογραφίες όχι όμως καλά διατηρημένες. Τό έτος 1756 αγιογραφήθηκε καί ανακαινίσθηκε ο ναός όπως μαρτυρεί εντοιχισμένη επιγραφή:
"Ανηγέρθη τό παρόν κτίριον επί έτους 1755, Σεπτεμβρίου 22 ηγουμενεύοντος Ζωσιμά ιερομονάχου, διά χειρός μαστρο Ιωάννου του Ζαγοριάδου 1755".
Επίσης μιά άλλη επιγραφή άνωθεν της θύρας του προνάου μας πληροφορεί ότι:
"Ιστορήθη ο παρών θείος καί ιερώτατος ναός της θείας καί Ιεράς Μονής της Υπεραγίας Θεοτόκου διά συνδρομής καί δαπάνης του πανοσιωτάτου αγίου καθηγουμένου κυρίου Γιναδίου επί αρχιερατείας του θεοφιλεστάτου κυρίου Θεοκλήτου, ιερατευόντων δέ Παρθενίου, Ραφαήλ, Γαλατίου, Νεκταρίου, Ανθίμου των ιερέων".
Κατ΄ αναλογία από άλλη επιγραφή εξάγεται ότι ιστορήθηκε ο Ναός τό ίδιο περίπου έτος 1755.
Τό τέμπλο είναι του 1838, η αγιογράφηση του τρούλλου τό 1848. Η μονή γνώρισε πολλές καταστροφές κατά τή διάρκεια της Επαναστάσεως του 1821 καί η συμβολή της σ΄ αυτή ήταν σημαντική. Απετέλεσε κέντρο δράσεως τόσο του Αθανασίου Διάκου, όσο καί του Οδυσσέα Ανδρούτσου. Τό 1836 καί τό 1848 ανακαινίσθηκε. Υπέστη νέες φθορές κατά τήν περίοδο της κατοχής. Τό 1956 πάλι κάηκε. Τό 1957 ανακατασκευάσθηκε καί μετατράπηκε σέ γυναικείο Μοναστήρι. Πολλά τά φυλασσόμενα κειμήλια. Ξεχωρίζει ένα σιγγίλιο του Οικουμενικού Πατριάρχη Γρηγορίου του Ε΄. Αντιμήνσιο μέ Ελληνικά καί Σλαυϊκά γράμματα του έτους 1717, Λειψανοθήκες των ετών 1815 καί 1870 κ.α.
Εορτάζει τήν 6η Αυγούστου.
Υπεύθυνη: Ηγουμ. Χριστοδούλη Τόλη (μον. 2)
Τηλέφωνο επικοινωνίας: 2234022203
Ετικέτες: