Ημερομηνία:
Συνέντευξη Σεβασμιωτάτου στον Παύλο Σφέτσα στην Εφημερίδα Στέρεα Νέα
Μήνυμα αισιοδοξίας για το μέλλον στέλνει με συνέντευξή του στα «Στερεά Νέα» ο Μητροπολίτης Φθιώτιδος, Συμεών. Ο Σεβασμιώτατος εξηγεί ποιος είναι ο στόχος του, εκφράζει τον προβληματισμό του για το μέλλον της νεολαίας και παράλληλα δίνει απαντήσεις σε όσα κατά καιρούς γίνονται αφορμή για επιθέσεις κατά της εκκλησίας, όπως η Θεία Κοινωνία, η περιουσία της και η προσφορά της στους Εθνικούς Αγώνες. Για το θέμα της περιουσίας της Μητρόπολης στο Περιστέρι μάλιστα, απευθύνει κάλεσμα μέσω της εφημερίδας μας ώστε να βρεθεί μια λύση, καθώς όπως λέει «έχω έτοιμες συναινετικές λύσεις οι οποίες θα ικανοποιήσουν όλες τις πλευρές».
Ολόκληρη η Συνέντευξη του Σεβασμιωτάτου έχει ως εξής:
Έχοντας περάσει κάποιοι μήνες απ’ όταν αναλάβατε, τα πράγματα για τον Μητροπολίτη Φθιώτιδας ήταν όπως τα περίμενε και ποιος ο στόχος σας για τη Μητρόπολη;
Τα πράγματα είναι πολύ ανώτερα και πολύ καλύτερα απ’ ό,τι τα περίμενα. Να φανταστείτε, από τη φύση μου είμαι πάρα πολύ αισιόδοξος. Είδα πως αυτός ο τόπος έχει πολλές ομορφιές. Η γεωγραφία του, η μορφολογία του εδάφους δίνει τη δυνατότητα να αναπτυχθούν πολλά συναισθήματα, διότι όταν βρίσκεται κανείς σε έναν τόπο που έχει βουνό, θάλασσα, πεδιάδα, κάμπο, αστικό περιβάλλον, αστικό ιστό, ύπαιθρο, μικρά χωριουδάκια κι εγκαταλελειμμένα, κορυφές, λιμανάκια, και μόνο αυτή η ποικιλία δίνει τη δυνατότητα να διευρυνθεί ο νους, τα όνειρα, οι σκέψεις, οι στόχοι, τα οράματα. Δεύτερον, βλέπεις έναν τόπο, ο οποίος αποδεικνύεται καθημερινά ότι έχει ανθρώπους που αν πιστέψουν πρώτα στον εαυτό τους, μπορούν να κάνουν πολλά. Αυτό έχει αποδειχτεί κι από μεμονωμένα πρόσωπα μέσα στην ιστορία την παλαιότερη και τη σύγχρονη της Φθιώτιδος και σου γεννά κι αυτό αισιοδοξία. Τρίτον, είδα ότι υπάρχει μία δίψα κι αυτό το είδα στην αγάπη των ανθρώπων, αλλά και στο γεγονός ότι υπάρχει μια μερίδα ανθρώπων που αισθάνεται, ψάχνει μία πνευματική στέγη και φαίνεται ότι τη βρίσκει στην εκκλησία. Όλα αυτά, λοιπόν, τα στοιχεία με γεμίζουν ελπίδα, αισιοδοξία και κυρίως με πολλή όρεξη, διότι -κακά τα ψέματα- για το κάθε τι στη ζωή πρέπει να έχεις όρεξη. Πρέπει να το θέλεις, να σου αρέσει, να έχεις διάθεση. Ακόμη κι όταν κοιμάσαι, να σκέφτεσαι και να ονειρεύεσαι.
Ο στόχος μου είναι ένας και πάρα πολύ απλός, να κάνω ό,τι καλύτερο μπορώ σε κάθε επίπεδο. Να δώσω όλον μου τον εαυτό και αφήνω το αποτέλεσμα στα χέρια του Θεού. Δεν αγχώνομαι για κάποιο συγκεκριμένο αποτέλεσμα, ούτε βάζω κάποιους συγκεκριμένους, μετρήσιμους στόχους με τη μεζούρα. Ούτε στοχεύω στην ανοικοδόμηση κάποιων χιλιάδων σε συγκεκριμένων τετραγωνικών, ούτε στοχεύω στην ανάπτυξη κάποιων συγκεκριμένων δράσεων, αλλά σκοπεύω να δίνω κάθε μέρα όλο μου το είναι, όλο μου τον εαυτό. Θα έλεγα, το όνειρό μου είναι να μπορώ να εμπνέω με την παρουσία μου τον κάθε συνεργάτη μου και τον κάθε άνθρωπο στην περιοχή κι αυτός να κάνει το ίδιο. Να δίνει τον καλύτερό του εαυτό, να κάνει ό,τι καλύτερο μπορεί για το καλό όλων μας.
Ποια είναι τα σχέδιά σας για τις εκκλησίες που δεν λειτουργούν, που δεν διαθέτουν ιερείς;
Να απευθύνω ένα διαρκές, κουραστικό προσκλητήριο σε νέους ανθρώπους να έρθουν, να διακονήσουν την εκκλησία του Χριστού μέσα από την αγία ιεροσύνη. Να καταλάβουν βέβαια ότι η ιεροσύνη είναι ό,τι υψηλότερο στον κόσμο, γι’ αυτό θέλει ανθρώπους με τις κατάλληλες προϋποθέσεις και προδιαγραφές, αλλά πάνω απ’ όλα με καρδιά. Αν κάτι δεν το αγαπάς, δεν πετυχαίνεις. Αυτό είναι για οποιοδήποτε πράγμα στη ζωή. Και με την ξιφασκία να ασχοληθείς και με την ιππασία ή τη ζωγραφική, αν δεν το αγαπάς, μόνο θα παιδεύεσαι και θα παιδεύεις κι άλλους. Το ίδιο είναι και με την ιεροσύνη. Αν αγαπάς την ιεροσύνη, τότε και καλός παπάς θα είσαι και οι άνθρωποι θα σ’ αγαπούν και θα εμπνέονται από εσένα.
Καλούς παπάδες, λοιπόν, ψάχνω και πιστεύω ότι από έναν τέτοιο καλό λαό μπορούν να βγουν καλοί ιερείς κι έτσι να αντιμετωπίσουμε τα κενά. Μάλιστα, έχω πει ότι το μεγάλο πρόβλημα δεν είναι το μισθολογικό, δεν είναι το θέμα των θέσεων. Άλλωστε δεν θέλουμε ιερείς που θα έρθουν για να βρουν κάποια εργασία, για να καλύψουν το οικονομικό ή βιοποριστικό πρόβλημα. Θέλουμε ιερείς που θέλουν να δώσουν τον εαυτό τους στην αγάπη του Χριστού και στην αγάπη του Ευαγγελίου. Η εκκλησία θα βρει τους τρόπους και φυσικά θα χτυπά την πόρτα της πολιτείας, η οποία έχει χρέος απέναντι στο κοινωνικό σύνολο να φροντίσει και για την κάλυψη των θρησκευτικών αναγκών του λαού, που συγχρόνως είναι και ανάγκες πολιτισμού, ανάγκες κοινωνικής συνοχής, ανάγκες διατήρησης των χωριών μας, της υπαίθρου. Βιωσιμότητας δηλαδή.
Μέχρι να εφαρμοστεί το απαγορευτικό, επισκεπτόσασταν τα πρωινά του Σαββάτου τα καφέ της πόλης, προκειμένου να συνομιλήσετε με τη νεολαία. Ανησυχείτε για το μέλλον της;
Όχι μόνο Σάββατο και τις καθημερινές. Ανησυχώ και για το μέλλον της νεολαίας και για το μέλλον των καφέ, για να είμαι ακριβής. Η κατάσταση που έχει διαμορφωθεί στην εστίαση, την ψυχαγωγία και γενικά σε αυτόν τον χώρο είναι πολύ ανησυχητική. Μεγάλη ανησυχία και αγωνία βλέπω και από τους ανθρώπους της αγοράς κι εγώ συμπάσχω με την αγωνία τους. Φυσικά ανησυχώ πάρα πολύ για το μέλλον των νέων ανθρώπων και γενικότερα για το τι είδους κοινωνία θα είναι η μετά κορωνοϊκή κοινωνία. Όχι μόνο αν θα έχουν εργασία ή όχι, που είναι πάρα πολύ σημαντικό κι είναι μεγάλη η ανησυχία όλων, αλλά για τι είδους εργασία θα ‘ναι. Θα ‘ναι μια ημιαπασχόληση; Μία τηλεαπασχόληση, εξ αποστάσεως, διά μέσω του διαδικτύου; Τι απασχόληση και εργασία θα είναι αυτή; Τι σχέσεις θα διαμορφωθούν, θα είναι σχέσεις με πλέξι γκλας; Σχέσεις με μάσκα, με γάντια; Πως θα είναι η ζωή από ‘δω και πέρα; Αυτά τα ερωτήματα με ανησυχούν και ως νέο άνθρωπο, που τυχαίνει κι εγώ να είμαι σχετικά νέος στην ηλικία, αλλά και ως Ποιμενάρχη, ποιμένα και πνευματικό ηγέτη μιας ευλογημένης περιοχής, που η εκκλησία με τοποθέτησε εδώ.
Άνοιξαν οι ναοί και η συζήτηση επιστρέφει πάλι στο «κουταλάκι» της Θείας Κοινωνίας…
Δεν υπάρχει καμία τέτοια συζήτηση, γιατί δεν υπάρχει κανένα «κουταλάκι» για τη Θεία Κοινωνία. Υπάρχει η Αγία Λαβίδα και το Άγιο Ποτήριο και η Θεία Κοινωνία είναι ακριβώς Θεία με Θ κεφαλαίο. Όταν υφίσταται ένα θέμα, υφίσταται απ’ αυτούς που τους ενδιαφέρει. Όταν ένα θέμα το θέτουν αυτοί που δεν τους ενδιαφέρει ούτε να κοινωνήσουν, ούτε να εκκλησιαστούν, τότε αυτό σημαίνει ότι υπάρχει άλλο πρόβλημα στη μέση. Εγώ δεν είδα κανέναν εκκλησιαζόμενο ή πιστό ή άνθρωπο που έχει λειτουργική ζωή, να έχει τέτοιου είδους αγωνία. Βλέπω να έχουν τέτοια αγωνία άνθρωποι άγευστοι. Ούτε γεύση απ’ τα Μυστήρια της εκκλησίας έχουν, ούτε είδα να σκορδοκαίγονται, συγγνώμη για τη φράση, για το αν θα εκκλησιαστούν ή αν θα κοινωνήσουν. Στο κάτω κάτω, γι’ αυτούς ειδικά θα βρούμε τη λύση, αν έχουν τόσο μεγάλο πρόβλημα.
Πιστεύετε ότι το απαγορευτικό κλόνισε την πίστη των ανθρώπων ή επειδή τους έλειψε η προσευχή στον ναό, την ενίσχυσε;
Καταρχάς την πίστη του ανθρώπου δεν υπάρχει κάποιο μέτρο για να τη μετρήσεις. Όποιος αποφαίνεται με εξωτερικά στοιχεία είτε είναι υπέρ, είτε κατά της εκκλησίας, κάνει λάθος και στη μία και στην άλλη περίπτωση. Ούτε μία τεράστια προσέλευση αποδεικνύει πίστη, ούτε μία αποχή αποδεικνύει απιστία. Αφορά έναν τρυφερό πυρήνα της ύπαρξης κάθε ανθρώπου. Όπως λέω πολλές φορές, ακόμα και ο οδηγός, ο ταξιτζής που μπορεί να βλασφημά έναν άλλο οδηγό στον δρόμο, ο ίδιος παρακάτω μπορεί να πει «Παναγιά μου βοήθα με». Δεν μπορούμε να βάλουμε σε καλούπια τις λεπτές σφαίρες της ύπαρξης κάθε ανθρώπου, γι’ αυτό και βλέπουμε ότι ένα συγκεκριμένο περιστατικό της ζωής μπορεί να αλλάξει άρδην ακόμη και τη θρησκευτική συμπεριφορά ενός ανθρώπου. Πιστεύω ότι η πίστη στις δυσκολίες δεν κλονίζεται, αντίθετα δυναμώνει. Ακόμα κι όταν ένας άνθρωπος παραπονιέται στον Θεό κι αυτό είναι έκφραση πίστης. Παραπονιέσαι σε κάποιον που πιστεύεις ότι μπορεί ν’ ακούσει το παράπονό σου. Ακόμα κι ένας άνθρωπος που γογγύζει, δεν δείχνει απιστία αυτό, δείχνει βαθιά πίστη. Γογγύζεις εκεί που εμπιστεύεσαι ότι μπορεί ο γογγυσμός σου, το δάκρυ σου, η αδυναμία σου να βρει ανταπόκριση. Δεν ανησυχώ για την πίστη των ανθρώπων κι ιδιαίτερα δεν ανησυχώ για την πίστη των Ελλήνων. Γιατί μια ευλογία που έχουμε ως Έλληνες, ως Ρωμιοί, είναι ότι η πίστη έχει μπει βαθιά στο DNA της ύπαρξής μας. Από την αρχαιότητα ακόμα, με την αίσθηση του ιερού μέσα μας, αλλά ιδιαίτερα μετά τον ερχομό του χριστιανισμού στην Ελλάδα από τον Απόστολο των Εθνών, Παύλο, έχει ριζωθεί βαθιά στο DNA γιατί κούμπωσε με τις αναζητήσεις ενός ολόκληρου πολιτισμού που προηγήθηκε.
Τη σχέση εκκλησίας και κράτους την κλόνισε;
Δε νομίζω ότι την κλόνισε. Αυτό έχει να κάνει με περιστασιακές καταστάσεις που, να σας πω κάτι; Η αντιμετώπιση πρακτικών θεμάτων και ειδικά θεμάτων που πρώτη φορά τα ζει κανείς, είναι αλήθεια ότι μπορεί να οδηγήσει και σε ένταση. Σκεφτείτε μία οικογένεια η οποία πρέπει να αποφασίσει για το τι χρώμα θα βάψει τους τείχους στο σπίτι. Μπορεί να δεις να πιαστούν στα χέρια. Αυτό δεν σημαίνει ότι η οικογένεια διαλύθηκε. Υπάρχουν θέματα που έχουν διαφωνία, διαφορετική αντιμετώπιση, αλλά νομίζω στη συγκεκριμένη κρίση έγινε σε πολύ μεγάλο βαθμό και ωραία συνεργασία. Και με τους ειδικούς και με τους λοιμωξιολόγους. Δεν το βλέπω έτσι, είναι σχέσεις δυναμικές που έχουν τα πάνω και τα κάτω τους. Επειδή είναι οργανικές σχέσεις κι αυτή είναι η διαφορά μας με τον δυτικό κόσμο, εδώ έχει ζυμωθεί η δημοκρατία με την εκκλησιαστική ζωή. Όλα τα δημοκρατικά και πολιτειακά δρώμενα αυτού του λαού πάντοτε αναπτύσσονταν γύρω από τα ιερά. Από την αρχαιότητα και τον Παρθενώνα, που ήταν το λίκνο της δημοκρατίας και συγχρόνως το λίκνο της ιερότητας, μέχρι τα μετέπειτα χρόνια όπου οι αυλές των εκκλησιών ήταν οι χώροι για τα δρώμενα. Ακόμη και τα εκλογικά τμήματα με βάση τις ενορίες καθορίζονται. Είναι πολύ βαθιά η σχέση, πάρα πολύ βαθιά.
Κατά καιρούς βλέπουμε επιθέσεις στην εκκλησία για την περιουσία της. Ποια είναι δική σας άποψη το ζήτημα;
Αυτοί που συνήθως μιλούν για τεράστια περιουσία της εκκλησίας είναι αυτοί που δεν θέλουν την αξιοποίηση της υποτιθέμενης τεράστιας περιουσίας. Ένα λάθος που έχουμε εμείς σαν λαός όλοι μας, κι εμείς πέφτουμε σ’ αυτή την παγίδα, είναι ότι μιλάμε πολύ συναισθηματικά, ανάλογα με τις προκαταλήψεις, τα βιώματα και τα απωθημένα που ενδεχομένως έχει ο καθένας και δεν μιλάμε με στοιχεία και ντοκουμέντα. Γι’ αυτό και ειδικά ο Αρχιεπίσκοπος Ιερώνυμος, που είναι πολύ καλός γνώστης αυτών των θεμάτων, έχει πει ποια είναι αυτή περιουσία; Ελάτε να δούμε ποια είναι η περιουσία της εκκλησίας στη Φθιώτιδα. Αλλά να δούμε κι άλλα πράγματα. Πόση καταπατημένη περιουσία υπάρχει; Αυτοί που την καταπάτησαν ποιοι είναι; Μοιράστηκε σε ακτήμονες όπως έπρεπε ή πήγε σε κάποιους λίγους; Να μη μιλάμε με αέρα, με φούσκες και συνθήματα. Να μιλάμε στο διά ταύτα και να πάμε και παραπέρα. Η περιουσία είναι αυτή, πως μπορούμε να την αξιοποιήσουμε; Πως μπορούμε να τη διαχειριστούμε; Και να συμφωνήσουμε τα οφέλη απ’ αυτή την αξιοποίηση που θα κατευθυνθούν. Λένε κάποιοι ότι η εκκλησία δεν πληρώνει φόρους. Δεν υπάρχει μεγαλύτερο ψέμα απ’ αυτό. Μόνο γι’ αυτό θα μπορούσε κάποιος να κάνει μήνυση για συκοφαντική δυσφήμιση, όταν είναι κάτι που αποδεικνύεται με πολύ συγκεκριμένα στοιχεία. Μία έρευνα να κάνει κανείς στο Taxis και στο αντίστοιχο Υπουργείο, θα δει αν η εκκλησία πληρώνει φόρους ή όχι. Αν πληρώνει ΕΝΦΙΑ ή όχι. Αν πληρώνει φόρο εισοδήματος ή όχι. Κι όμως υπάρχουν άνθρωποι που λένε τέτοια πράγματα κι αποδεικνύουν ότι είτε είναι πάρα πολύ άσχετοι ή ότι είναι πάρα πολύ κακοί. Και το ένα και το άλλο είναι πολύ κακά πράγματα.
Είχατε συναντηθεί με τον Γιάνη Βαρουφάκη στην Αθήνα κι απ’ την ανακοίνωση του κόμματός του μάθαμε πως μιλήσατε για την περιουσία της δικής μας Μητρόπολης
στο Περιστέρι. Θέλετε να μας αποκαλύψετε τι συζητήθηκε και αποφασίστηκε;
Καταρχάς ο κ. Βαρουφάκης ζήτησε να με δει. Εγώ είμαι δεκτός και δεκτικός στον κάθε έναν άνθρωπο ανεξαιρέτως και ειδικά σε όσους ανθρώπους έχουν προκύψει στον χώρο των κοινών μέσα από δημοκρατικές διαδικασίες. Τους έχει ψηφίσει ο ίδιος ο λαός. Σέβομαι τον λαό που έχει κάνει κάποιες επιλογές. Γενικά σε κάθε άνθρωπο είμαι ανοιχτός και ζήτησε να πληροφορηθεί τη δική μου στάση για το θέμα αυτό, του Περιστερίου. Είναι ένα θέμα που δεν το γέννησα εγώ, το βρήκα. Επίσης, είναι ένα θέμα που δεν έχω αποκτήσει ακόμη πλήρη γνώση, για να είμαι ειλικρινής. Έχω έξι μήνες εδώ και δεν ήταν προτεραιότητά μου να ασχοληθώ με τα κτήματα στο Περιστέρι. Προτεραιότητά μου ήταν να ασχοληθώ με τους ανθρώπους, με τα πρόσωπα. Να γνωρίσω πρόσωπα και καταστάσεις, όχι να ψάξω κτήματα και χωράφια.
Αυτό που διαβεβαίωσα τον ίδιο και διαβεβαιώνω και εσάς, στην ερώτησή σας, ότι αυτό που με ενδιαφέρει είναι να μην αδικηθεί κανένας άνθρωπος στο Περιστέρι. Όλοι είναι παιδιά του Θεού. Να μην γίνει εκμετάλλευση κανενός ανθρώπου και συγχρόνως ό,τι όφελος υπάρχει απ’ αυτή την ιστορία, να είναι για τον λαό της Φθιώτιδας. Αν υπάρξει ποτέ, διότι λαός είναι και του Περιστερίου, λαός είναι και της Φθιώτιδας. Αυτό πρέπει να καταλάβουμε αυτή τη στιγμή. Επίσης, είναι πολύ σημαντικό σε τέτοιες ιστορίες όλοι να αναλαμβάνουν την ευθύνη των πράξεών τους και όχι να κρύβονται πίσω από συνθήματα, ότι η εκκλησία διεκδικεί. Να δούμε κι η πολιτεία πως έχει φερθεί, οι Δήμοι, να τα βάλουμε όλα κάτω και να δούμε, όχι τόσο ποιος φταίει περισσότερο ή λιγότερο, αλλά πως μπορούμε να βρούμε μία ωραία λύση που να αναπαύει όλες τις πλευρές. Εγώ προσωπικά, αλλά δεν θα το αποκαλύψω αυτή τη στιγμή, αν υπάρξει αυτή η διάθεση, έχω έτοιμες συναινετικές λύσεις οι οποίες θα ικανοποιήσουν όλες τις πλευρές. Αρκεί να είμαστε ειλικρινείς.
Κατά καιρούς βλέπουμε και απόψεις που απαξιώνουν την προσφορά της εκκλησίας στους αγώνες του Έθνους, όπως στο 1821. Θα ήθελα το σχόλιό σας επ’ αυτού.
Αν κανείς βιβλία δεν διαβάζει, ιστορία δεν ξέρει κι αν ενδεχομένως ο παππούς και η γιαγιά του είχαν πάθει αλτσχάιμερ και δεν του είχαν πει αυτά που είχαν ζήσει ή έζησε σε άλλες χώρες του εξωτερικού, κι έρχεται τώρα να μας πει βιώματα τα οποία έχουν να κάνουν με τα διαβάσματά του εκεί, δεν μπορώ εγώ να πω κάτι. Δεν μπορεί να κάνεις μεταμόσχευση μνήμης και ιστορικής αλήθειας. Και οι λίθοι κεκράξονται. Το αίμα των ηρώων είναι πάρα πολύ νωπό. Να σας πω και κάτι; Τι θα πει προσφορά της εκκλησίας; Εκκλησία θεωρούμε μόνο τον κλήρο;
Με ρωτάτε;
Ναι.
Εκκλησία είναι κι ο λαός, το ποίμνιο.
Γιατί το λέω αυτό. Αν υποθέσουμε ότι σήμερα έχουμε πάλι μία επανάσταση, μία εθνική κρίση, θα πούμε ότι η εκκλησία θα έχει προσφέρει μόνο αν σκοτωθούνε οι 12.000 ιερείς και ρασοφόροι, οι μοναχοί και μοναχές; Τις επαναστάσεις τις κάνουν οι λαοί, πρέπει να το καταλάβουμε αυτό. Οι λαοί πολεμούν, οι λαοί επανίστανται, οι λαοί δημιουργούν. Αυτόν τον λαό ποιος τον ενέπνευσε για να επαναστατήσει; Αυτόν τον λαό για να θέλει να είναι Έλληνας και να έχει εθνική συνείδηση, ποιος του την κράτησε; Ποιος του ‘βαλε τη φλόγα μέσα του; Ποιος του κράτησε το ηθικό, τη γλώσσα; Πως μετράμε την προσφορά, υπάρχει κάποιο εθνόμετρο; Τι θα πει εκκλησία, οι ήρωες δεν ήταν εκκλησία; Ο απλός λαός δεν ήταν εκκλησία; Οι απλοί, ανώνυμοι στρατιώτες δεν είναι εκκλησία; Για να πάμε και στα νεώτερα χρόνια, αυτοί που βλέπανε το ’40 την Παναγιά να τους οδηγεί στο μέτωπο, δεν ήταν εκκλησία; Πολλοί προσβάλλουν και πολιτικούς χώρους, όταν θέλουν να τους εμφανίσουν αντίθετους από την εκκλησία. Θα το πω πολύ ξεκάθαρα. Ξέρετε πόσοι αριστεροί πριν πάνε στο βουνό, πήγαιναν να κοινωνήσουν των Αχράντων Μυστηρίων και να πάρουν δύναμη και να προσκυνήσουν; Με ποιο δικαίωμα ο κάθε σύγχρονος γραφιάς έρχεται να προσβάλει παραδόσεις ενός λαού και να ταυτίσει με κόμματα και με χρώματα; Δεν γνωρίζει ο Χριστός κόμματα και χρώματα.
Σε πρόσφατη ομιλία σας μιλήσατε για την παγκόσμια φτώχεια. Πιστεύετε ότι θα ‘ρθει κάποτε η στιγμή να διαψευστεί ο Χριστός σ’ αυτό που είπε για τους πλούσιους και την είσοδό τους στον Παράδεισο και να τους δούμε να χαρίζουν την περιουσία τους στους φτωχούς;
Δεν σημαίνει ότι απ’ αυτό θα μπουν στον Παράδεισο. Στον Παράδεισο δεν σε βάζει μόνο η ελεημοσύνη κι η προσφορά, υπάρχουν κι άλλα κριτήρια, τα οποία είναι κριτήρια αγάπης. Το πρόβλημα της φτώχειας και της οικονομικής ανισότητας είναι πρόβλημα, όχι μόνο των πλουσίων, αλλά και των πτωχών. Είναι όλων μας, διότι κι ο πτωχός ο οποίος δεν έχει διάθεση να μοιραστεί τη φτώχεια του, αλλά ονειρεύεται να γίνει πλούσιος, πάσχει από το ίδιο νόσημα που πάσχει κι ένας πλούσιος. Αντίθετα, ο φτωχός που μοιράζεται τη φτώχεια του και νοιώθει τον άλλον φτωχό, είναι ο υγιής. Τέτοιους ανθρώπους έχει ανάγκη η κοινωνία, είτε είναι πλούσιοι, είτε είναι φτωχοί. Ανθρώπους δλδ. της μοιρασιάς και της ανοιχτοσιάς, ασχέτως του πόσα έχουν. Δεν είναι πόσα έχεις, είναι τι διάθεση έχεις. Η διάθεση λείπει. Όταν είμαστε κλεισμένοι στον εαυτό μας, στον εγωισμό μας, στα συμφέροντά μας, είτε είμαστε πτωχοί, είτε πλούσιοι, είναι το ίδιο. Και να σας πω κάτι; Παρατηρεί κανείς, έχουμε πάρα πολλά περιστατικά. Δίνεις σε έναν φτωχό μια φέτα ψωμί και την κόβει στη μέση και τη μοιράζεται μ’ έναν άλλον. Δίνεις σ’ έναν άλλον πάλι μια φέτα ψωμί κι ο άλλος μπορεί να τον παρακαλάει δίπλα και να μην του δίνει ούτε ένα ψίχουλο. Αυτό τι μαρτυρεί; Ότι όλα εξαρτώνται από τον κάθε άνθρωπο κι από τη στάση του απέναντι σ’ αυτό που λέγεται ανθρωπότητα και οικογένεια που είμαστε όλοι.
Μιλώντας για την παγκόσμια κοινωνία, πιστεύετε πως θα φτάσουμε ποτέ στο σημείο του πλήρους ελέγχου του ανθρώπου και της απώλειας της ελευθερίας του;
Αυτό προϋποθέτει ένα κέντρο ηγεσίας, αλλά δεν το βλέπω να μπορεί να επιτευχθεί. Όχι τόσο λόγω των διαδικασιών χειραφέτησης ή αφύπνισης των ανθρώπων, όσο κυρίως γιατί κι οι ίδιες οι ηγεσίες μεταξύ τους είναι σε σύγκρουση. Πάντοτε οι εξουσίες βρίσκονται σε σύγκρουση, είτε αυτές είναι μεγάλες δυνάμεις, είτε είναι οικονομικές δυνάμεις. Οπότε ποιος θα συντονίσει ένα κέντρο που θα ελέγξει την εξουσία στα πάντα; Δε νομίζω ότι μπορεί εύκολα να δημιουργηθεί μία τέτοια Τάξη Πραγμάτων. Από μόνη της, όχι γιατί κάποιος δεν θα το ήθελε. Αυτός που θα το ήθελε θα συγκρουστεί με κάποιον άλλον που επίσης θα το ήθελε.
Ρεαλιστικά δλδ….
Δεν βγαίνει, διότι στη φύση της αμαρτίας είναι ο ανταγωνισμός κι η διεκδίκηση. Γι’ αυτό το μόνο τελικά κέντρο πραγματικής εξουσίας μέσα στον κόσμο είναι ο Χριστός, γιατί εξουσία Του είναι η αγάπη κι η εξουσία Του είναι η παραίτησή Του από κάθε εξουσία. Για να εξουσιάσεις πρέπει να παραιτηθείς από την εξουσία.
Τα τελευταία χρόνια οι Έλληνες βιώνουν μια τεράστια κρίση, τη στιγμή που βλέπουν Μητροπολίτες να ντύνονται λαμπρά ή να έχουν χρυσαφικά και πολυτελή αυτοκίνητα, κάτι που –όπως λένε- δεν συνάδει με την ταπεινότητα του Χριστού. Ποιο είναι το σχόλιό σας επ’ αυτού;
Αν ισχύει αυτό, δεν συνάδει. Το θέμα είναι να δούμε αν ισχύει. Αφενός μεν πρέπει να ξεχωρίσουμε την αμφίεση του καθενός, τη δική μου, τη δική σου. Ας κρίνουμε τα ρούχα που φορώ εγώ με τα ρούχα που φοράς εσύ. Να συγκρίνουμε ό,τι έχω εγώ με του κάθε απλού ανθρώπου. Να διακρίνουμε τα λειτουργικά άμφια, που είναι άμφια της εκκλησίας και δεν είναι προσωπική αμφίεση, όπως δεν είναι «κουταλάκι» η Αγία Λαβίδα και γι’ αυτό δεν μπορεί να είναι πλαστική, μιας χρήσης. Δεν είναι ρούχα προσωπικής αμφίεσης τα άμφια της εκκλησίας. Τώρα, αν ένας Μητροπολίτης κινείται σε μία Περιφέρεια, όπως εδώ, 4.500 τ.χλμ., θεωρεί κάποιος ότι είναι οικονομικό και συμφέρον να κινείται με ένα αυτοκίνητο 1.000 κυβικών, που θα χρειάζεται να το αλλάζει κάθε πέντε μήνες, αυτό πάλι να το δούμε. Μαθαίνουμε να ζούμε με μύθους, όταν την ίδια ώρα βλέπεις ανθρώπους οι οποίοι πραγματικά δεν έχουν καμία ανάγκη, μένουν στο χωριό, η κίνησή τους είναι ελάχιστη κι αν τους δώσουν μια επιδότηση για τα χωράφια, μπορεί να πάνε να πάρουν μια BMW. Αυτοί συγχρόνως να κρίνουν αν ένας Μητροπολίτης έχει ένα αυτοκίνητο 2.000 κυβικών. Εγώ για παράδειγμα, τους πρώτους τρεις μήνες έκανα 32.000 χλμ. Δεν τα ‘κανα για βόλτα, ούτε για διασκέδαση, ούτε για τουρισμό στη Φθιώτιδα. Για να επισκεφθώ τον κάθε άνθρωπο, την κάθε σπιθαμή της Φθιώτιδας. Πρέπει όλα τα πράγματα να τα βλέπουμε αντικειμενικά, όχι με συνθήματα. Είναι πάρα πολύ εύκολο να κρίνεις εξωτερικά. Να δούμε τα πράγματα στο διά ταύτα και με συγκεκριμένα στοιχεία, όταν λέμε κάτι. Εκεί, πράγματι, ο καθένας μετά δικαιούται να κάνει και κρίση και να πει. Και φυσικά, να πω ένα παράδειγμα, είναι άλλο πράγμα να πάρεις ένα αυτοκίνητο που πληρώνεις την εμφάνισή του, ενώ μπορείς με λιγότερα χρήματα να πάρεις ένα αυτοκίνητο που απλά διασφαλίζει τη λειτουργία και διακονεί το λειτούργημα το οποίο κάνεις. Μ’ αρέσει πολύ η κριτική και γενικά είμαι δεκτικός στην κριτική, αλλά μ’ αρέσει όποιος κάνει κριτική να είναι ευφυής, έξυπνος και καλά ενημερωμένος. Αλλιώς γίνεται γραφικός. Το να λέει κανείς για χρυσάφια, πρέπει να ξέρει τι είναι χρυσός. Πιστεύετε ότι ένα κεφάλι μπορεί να σηκώσει το βάρος πραγματικού χρυσού; Θα πάθει διάσειση.
Θα θέλατε να στείλετε κάποιο μήνυμα μέσω της εφημερίδας μας στους συμπολίτες μας;
Να στείλω μήνυμα αισιοδοξίας και μήνυμα πίστης στον εαυτό μας, αλλά όχι εγωιστικής και μίζερης, δημιουργικής. Ότι έχουμε πάρα πολλές δυνατότητες, έχουμε και δυσκολίες. Είναι τα δύο Δ, που λέω για τη Φθιώτιδα. Οι δυσκολίες μας έχουν να κάνουν με τις παθογένειές μας, και τις προσωπικές και τις συλλογικές. Οι δυνατότητες έχουν να κάνουν με την υπέρβαση των παθογενειών μας. Αν λοιπόν, αντί να ασχολούμαστε με τις δυσκολίες μίζερα και να γκρινιάζουμε ο ένας με τον άλλον ή με τον εαυτό μας και να «τρωγόμαστε» με τα ρούχα μας, ασχοληθούμε με τις δυνατότητες που έχουμε και αξιοποιήσουμε το απόθεμα που έχει ο καθένας μέσα του, το λιγότερο, μπορεί να μην αλλάξουμε τον κόσμο γιατί μπορεί να μην εξαρτάται μόνο από εμάς, αλλά σίγουρα θα έχουμε ήσυχη τη συνείδησή μας ότι κάναμε το καθήκον μας απέναντι στη ζωή.
