Ημερομηνία:
Την θλιβερή επέτειο των 80 ετών από το ολοκαύτωμα της μαρτυρικής πόλεως Σπερχειάδος από τα γερμανικά στρατεύματα κατοχής τίμησε σήμερα η καρδιά της Δυτικής Φθιώτιδος.
Στον Ιστορικό Ιερό Ναό του Αγίου Νικολάου, τον οποία ανατίναξαν οι Γερμανοί κατά το Ολοκαύτωμα της πόλεως στις 18 Ιουνίου του 1944 και μετά από 80 ολόκληρα χρόνια, ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Φθιώτιδος κ. Συμεών τέλεσε την Αρχιερατική Θεία Λειτουργία, καθώς και το Αρχιερατικό Μνημόσυνο για τα αθώα θύματα κατά την ολοκληρωτική καταστροφή της πόλεως.
Οι Ιερές Ακολουθίες μεταδόθηκαν απευθείας από τον Ραδιοφωνικό Σταθμό της Ιεράς Μητροπόλεως Φθιώτιδος (89,4 Fm) και από διαδικτύου, ενώ έψαλε ο Καθηγητής του Ωδείου της Ιεράς Μητροπόλεως «Γερμανός ο Μελωδός» και υπεύθυνος του Παρατήματος του Ωδείου στη Δυτική Φθιώτιδα Πρωτοψάλτης κ. Ανάργυρος Βλάχος.
Στο κήρυγμά του ο Σεβασμιώτατος χαρακτηριστικά ανέφερε:
«Εν πρώτοις θέλω να ευχαριστήσω την Εφορεία Βυζαντινών Αρχαιοτήτων Φθιώτιδας, που μας έδωσε την άδεια να ιερουργήσουμε σήμερα σε αυτόν εδώ τον μνημειακό χώρο. Αυτός ο χώρος δεν είναι μόνο μνημείο, αλλά είναι και μνήμα, είναι ποτισμένος με αίμα και αυτή είναι μια εμπειρία συγκλονιστική. Τολμώ να πω ότι από τις ήδη εκατοντάδες Θείες Λειτουργίες που έχω τελέσει ως Μητροπολίτης Φθιώτιδος αυτά τα 5 σχεδόν χρόνια στην επαρχία μας, σήμερα ήταν μία συγκλονιστική εμπειρία και Θεία Λειτουργία στα ερείπια μίας βομβαρδισμένης εκκλησίας, που όμως αυτά τα ερείπια βοούν και κράζουν και καθώς εθυμίαζα το Ναό και εκφωνούσα τον πεντηκοστό ψαλμό όπως προβλέπει η τάξη της Εκκλησίας μας στο στίχο του Δαβίδ «αγαλλιάσονται οστέα τεταπεινωμένα», σκέφτηκα όλους αυτούς, όλα αυτά τα οστά αυτών των ηρώων της Μαρτυρικής πόλεως της Σπερχειάδος που δέχτηκαν άδικο, ανίερο, άνανδρο, βίαιο θάνατο από δυνάμεις βίας φασισμού, ναζισμού, κατοχής, ιδιοτέλειας από δυνάμεις του σκότους, οι οποίες βύθισαν στο θάνατο, στον πόνο και στην καταστροφή αυτήν εδώ την Ηρωική και Μαρτυρική πόλη τέτοια μέρα πριν από 80 χρόνια, αυτή την πόλη που σφράγισε τον αγώνα της Εθνικής Αντίστασης. Μην ξεχνούμε ότι από την Καλύβα Στεφανή ξεκίνησε ένα Έπος, ένα κίνημα αντίστασης κι αυτό ασφαλώς το πλήρωσε αυτός εδώ ο τόπος με πολύ αίμα, με πολύ πόνο και με πολλή θυσία.
Σήμερα αξιωθήκαμε να τελέσουμε τη Θεία Λειτουργία, να προσευχηθούμε και να καταθέσουμε την ευγνωμοσύνη μας, το χρέος της ευγνωμοσύνης απέναντι στους προγόνους μας, αλλά και ιδιαίτερα εμείς που γεννηθήκαμε μετά το 1974, πρέπει να εκτιμήσουμε ιδιαίτερα ότι αυτή την περίοδο των 50 ετών της μεταπολιτευτικής Δημοκρατίας δεν έχουμε ζήσει στο πετσί μας κανέναν πόλεμο, καμία κατοχή τουλάχιστον τέτοιας μορφής, καμία άνανδρη και άδικη επίθεση και βία. Ζούμε σε καθεστώς και σε ατμόσφαιρα ειρήνης και δημοκρατίας χωρίς αυτό να σημαίνει ότι η δημοκρατία δεν μπορεί κάθε μέρα να γίνεται πλουσιότερη, περιεκτικότερη, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι η ζωή μας δεν πρέπει να βελτιώνεται. Δεν ζήσαμε όμως αυτά που έζησαν πάρα πολύ μεγαλύτεροι από μας οι πατεράδες μας, οι παππούδες μας, οι γιαγιάδες μας, οι μανάδες μας, οι γονείς μας και κάποιοι από σας.
Ευγνωμοσύνη οφείλουμε να καταθέτουμε, αλλά κυρίως και να καταθέτουμε τη δική μας διάθεση να αναλάβουμε τη δική μας ευθύνη για να σταθούμε αντάξιοι της παρακαταθήκης αυτών που μαρτύρησαν για την ελευθερία, που μαρτύρησαν από αγάπη για τον τόπο τους.
Είμαστε ο τόπος μας. Αυτό είμαστε. Αυτή είναι η πατρίδα μας, ο τόπος μας, η εστία μας, η γη που μας γέννησε, ο αέρας που αναπνεύσαμε. Δεν ανήκουμε πουθενά αλλού, παρά στην εστία, στην κολυμβήθρα που μας ανέδειξε και με αυτή τη συνείδηση μαρτύρησαν οι πρόγονοί μας εδώ στη μαρτυρική πόλη της Σπερχειάδας.
Εύχομαι ολόψυχα και ολοκάρδια όπως είπα και στην Υπάτη προχθές αυτή η υποτιθέμενη «ευρωπαϊκή οικογένεια» στην οποία ανήκουμε κάποτε να μετανοήσει, διότι η μετάνοια δεν είναι στα λόγια, ούτε είναι στα ευχολόγια, έχουμε κουραστεί να ακούμε ευχολόγια για δημοκρατία, για ελευθερία, για ισότητα, για ειρήνη. Έχουμε χορτάσει μηνύματα. Όλοι ειρηνοποιοί είναι και αυτοί που βομβαρδίζουν και αυτοί που κάνουν γενοκτονίες, στο όνομα της ειρήνης το κάνουν. Ακούσατε κανέναν λέει ότι το κάνει στο όνομα του πολέμου;
Η έμπρακτη μετάνοια στην προκειμένη περίπτωση τουλάχιστον για τις μαρτυρικές πόλεις και τα μαρτυρικά έθνη, δεν είναι μόνο οι υλικές επανορθώσεις και αποζημιώσεις, αλλά είναι το σκύψιμο της κεφαλής και χαίρομαι, χαίρομαι που εδώ ο ναός είναι σε αυτή την κατάσταση για να θυμίζει ακριβώς και θα έπρεπε να έρθουν εδώ και σε τέτοιους τόπους ηγέτες λαών να προσκυνήσουν και να βάλουν μετάνοια και να ζητήσουν συγγνώμη. Πώς είναι δυνατόν σε μία οικογένεια, πώς μπορεί να σταθεί μία οικογένεια αν ένα μέλος έχει σκοτώσει, έχει καταστρέψει, έχει αδικήσει κάποιο άλλο μέλος και χαμογελάει σαν να μη συμβαίνει τίποτα; Πώς είναι δυνατόν «οι δοκούντες άρχειν των εθνών» να κατεξουσιάζουν ημάς και εμείς να τους καλούμε ευεργέτες για να θυμηθούμε τον λόγο του Ευαγγελίου.
Δεν είμαστε αντιευρωπαϊστές, αλλά όπως βλέπετε υπάρχει έντονος σκεπτικισμός ακόμα και στους πιο ευρωπαϊστές, αν η Ευρώπη είναι η Ευρώπη που οραματίστηκαν οι ιδρυτές της, αν είναι η Ευρώπη των λαών, των πολιτισμών και των αξιών ή αν έχει αποτύχει στην αποστολή της. Το ίδιο αναρωτιούνται οι άνθρωποι σήμερα και για τους Οργανισμούς Ηνωμένων Εθνών, για τις συμμαχίες, όταν βλέπουν ο πόλεμος πάλι να στριφογυρίζει παντού, να σκοτώνονται παιδιά, να τα βλέπουμε στις τηλεοράσεις σε ζωντανή μετάδοση, να βομβαρδίζονται σχολεία. Όλα αυτά δε μαρτυρούν μία συλλογική αποτυχία όλων μας; Μια οικουμενική αποτυχία; Το μνημείο αυτό φανερώνει μια οικουμενική αποτυχία.
Είναι σημαντικό να βρισκόμαστε σε τέτοιους τόπους γιατί ακριβώς αυτοί οι τόποι, όπως εδώ ο μαρτυρικός ναός του Αγίου Νικολάου στη Σπερχειάδα που φανερώνει την αποτυχία της ανθρωπότητας. Είναι ένα σημάδι της αποτυχίας της οικουμένης αυτό εδώ στο οποίο βρισκόμαστε, μόνο που δυστυχώς υπάρχουν χιλιάδες, εκατοντάδες χιλιάδες και άλλα τέτοια σημάδια και καθημερινά σημαδεύεται έτσι το σώμα της αδελφότητας των λαών και των πολιτισμών με τέτοιου είδους σημάδια σε όλα τα μήκη και τα πλάτη του κόσμου.
Χωρίς μετάνοια και χωρίς επιστροφή στην πραγματική ανθρωπιά δε μπορεί να αλλάξει ο κόσμος, δε μπορεί να υπάρξει πραγματική δημοκρατία, δεν μπορεί να υπάρξει πραγματική ευρωπαϊκή οικογένεια. Όταν τα λέει κανείς βέβαια αυτά θεωρείται οπισθοδρομικός, σκοταδιστής, φονταμενταλιστής. Οι τίτλοι είναι πολύ εύκολα να μπαίνουν κι αυτοί που βάζουν τους τίτλους, είναι συνήθως αυτοί που πατάνε και τα κουμπάκια και στέλνουν τις βόμβες και στέλνουν στο θάνατο παιδάκια, αθώα παιδάκια, μητέρες, γυναικόπαιδα και βυθίζουν στην καταστροφή ολόκληρα έθνη και λαούς. Εμείς δεν θα χάσουμε το κουράγιο μας, δε θα χάσουμε το θάρρος μας, δε θα χάσουμε την ελπίδα μας γι’ αυτό η εντολή που έχουμε από τα οστά των προγόνων μας είναι η μεταξύ μας αγάπη και η μεταξύ μας ενότητα και αυτό το μήνυμα απευθύνω και σήμερα από εδώ από τον χώρο της θυσίας, από τον χώρο που κραυγάζει και φωνάζει:
«Να είμαστε ενωμένοι και αγαπημένοι ως έθνος και ως λαός, ως κοινωνία για να μπορέσουμε να σταθούμε όρθιοι και αξιοπρεπείς και ό,τι και αν υποφέρουμε, αν έχουμε αυτή την ενότητα, θα νικήσουμε και θα σταθούμε όρθιοι».
Ακολούθησε επιμνημόσυνη δέηση υπό του Σεβασμιωτάτου στο Ηρώο των πεσόντων στην Μαρτυρική πόλη της Σπερχειάδος και κατάθεση στεφάνων.
Στις Ιερές Ακολουθίες μεταξύ των πιστών παραβρέθηκαν: ο Βουλευτής Φθιώτιδος κ. Γεώργιος Κοτρωνιάς, ο Αντιπεριφερειάρχης Π.Ε. Φθιώτιδος κ. Ηλίας Σανίδας, ο Δήμαρχος Μακρακώμης κ. Γεώργιος Χαντζής, εκπρόσωποι της Αστυνομίας, της Πυροσβεστικής, καθώς και άλλων συλλόγων και φορέων του τόπου.
Φωτογραφίες: Δημήτριος Ανάγνου
