Ο Αρχιεπίσκοπος στο Γ΄ Διεθνές Συνέδριο Ρουμελιωτών. Εισήγηση Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου μας κ. Νικολάου

Η περιοχή της Ρούμελης και οι ιστορικές της μορφές πρόκειται ν’ αναδειχθούν στο τριήμερο επιστημονικό συνέδριο, που άνοιξε τις εργασίες του την Παρασκευή στο επιβλητικό Μέγαρο των Ρουμελιωτών, κάτω από το λόφο του Λυκαβηττού. «Πνευματική όαση, την οποία έχει ανάγκη ο τόπος» χαρακτήρισε ο Αρχιεπίσκοπος Ιερώνυμος την επιστημονική συνάντηση πλειάδας ερευνητών, με εισηγήσεις που ρίχνουν φως στην ελληνική παράδοση, αλλά και απαντούν στις δυσκολίες της εποχής. «Για το λόγο αυτό, συμπλήρωσε ο Αρχιεπίσκοπος, η Εκκλησία στηρίζει εκείνες τις πρωτοβουλίες, που συμβάλλουν στην πνευματική ανάταση και συνιστούν μια πρόταση ζωής, εντελώς διαφορετική από την κρίση που βιώνουμε σήμερα».

Μεταξύ των ανακοινώσεων, την πρώτη ημέρα του συνεδρίου, παρουσιάστηκαν δύο εμβληματικές φυσιογνωμίες της Ορθοδοξίας και του νεότερου ελληνισμού. Ο Μητροπολίτης Φθιώτιδος κ. Νικόλαος έκανε γνωστά στο κοινό το έργο και την προσφορά του Μητροπολίτη Λοκρίδος Αγαθαγγέλου (1780-1852). Μέσα από αρχειακό υλικό, συνοδικά έγγραφα και προσωπική επιστολογραφία, ο Μητροπολίτης Νικόλαος μίλησε για το ήθος του άνδρα, τις αντιξοότητες που αντιμετώπισε με απαράμιλλο σθένος και τον προσωπικό αγώνα που έδωσε στην υπόθεση της εθνικής παλιγγενεσίας. Στην εκστρατεία στη Ρούμελη ο Αγαθάγγελος διαδραμάτισε καθοριστικό ρόλο, καθώς, όπως σημειώνει ο Σεβασμιώτατος, ο ίδιος ο Δημήτριος Υψηλάντης σε αναφορά του στον Καποδίστρια, εξαίρει την πατριωτική στάση και τους αγώνες του Ιεράρχη κατά την περίοδο της εκστρατείας του στην περιοχή. Συγκεκριμένα, αναφέρει ο Μητροπολίτης Νικόλαος: 

«ο Λοκρίδος Ἀγαθάγγελος ὑπῆρξε μιά γενναία μορφή τῆς ὁποίας τήν φιλοπατρία δέν δικαιοῦται κανείς νά ἀμφισβητήσει. Ἠμπορεῖ τά πολιτικά πάθη τῆς ἐποχῆς του νά ἐκάλυψαν τήν ἀλήθεια, ἡ ἱστορία ὅμως ἀποκαλύπτει καί περιγράφει μέ ἀποδείξεις καί μαρτυρίες, ὅτι ὁ ἀείμνηστος Ἀγαθάγγελος ἐργάσθηκε, ἐμαρτύρησε καί ἀγωνίστηκε γιά τήν πατρίδα… ὁ Ἀρχιεπίσκοπος Ἀθηνῶν Χρυσόστομος Παπαδόπουλος, ἱστορικός τῆς Ἐκκλησίας, ἀναφέρει περί τῆς προσφορᾶς τοῦ Ἀγαθαγγέλου: «Ὁ Ἀγκύρας Ἀγαθάγγελος χρηματίσας καί εἶτα ἐν Ἑλλάδι λαμπρῶς εἰργάσθη κατά τήν ἐπανάστασιν καί μετ΄αὐτήν». Ἔχει ἰδιαίτερη ἀξία ἡ κατάθεση τοῦ Ν. Σαρίπολου στήν κηδεία τοῦ Λοκρῖδος Ἀγαθαγγέλου: «καί τῶν δεινῶν τῆς πατρίδος μετεῖχεν, ὑπό δουλείαν διατελούσης καί τοῦ μαρτυρίου τόν πρῶτον εἶχον κλῆρον». Ἀσφαλῶς ὑπονοεῖ τά ὅσα ὑπέφερε ὡς Ἔξαρχος στήν Μ. Ἀσία καί στήν Θεσσαλονίκη καί ὡς δέσμιος ἕνα χρόνο στή φυλακή. Ὑπῆρξε πολεμιστής στά πεδία τῶν μαχῶν: «ἐζωσμένος τήν ἱεράν σπάθην καί ἀντί βακτηρίας τό πεφιλημένον κρατῶν Καριοφύλι ἔφιππος ἐνθαρρύνων τούς ἥρωας Ἕλληνας βοᾶ. Ἐμπρός Ἕλληνες, τόν θάνατον ἤ τήν ἐλευθερίαν». Περί τοῦ Ἀγαθαγγέλου ἐλέγετο ὅτι «ἦταν εἶς ἐκ τῶν κεκρυμμένων 70 Ἀποστόλων τῆς ἐπαναστάσεως». 

Το πορτρέτο ενός άλλου, φλογερού πνευματικού άνδρα, που μαρτύρησε υπερασπιζόμενος το Γένος και την εθνική ιδέα, έδωσε ο Διευθυντής του ιδιαίτερου γραφείου του Αρχιεπισκόπου, Αρχιμανδρίτης Χρυσόστομος Παπαθανασίου, που μίλησε για τον πατροκοσμά (1714-1779). Σκιαγραφώντας συνοπτικά το βίο του οραματιστή καλόγερου, ο ιεροκήρυκας της Μητρόπολης επιχείρησε μια συμβολική μετάθεση της ζωής του αγίου Κοσμά σήμερα, τριακόσια χρόνια μετά από τη γέννησή του ανδρός. Ο π. Χρυσόστομος ανέφερε χαρακτηριστικά: «στους καιρούς μας, που τόσα ακούγονται για την καταρράκωση του ανθρωπίνου προσώπου, ο Άγιος Κοσμάς ο Αιτωλός μας δίνει αυτά τα δύο σημεία: αυτοσυνειδησία και επανακατήχηση. Κίνητρο αυτοσυνειδησίας για να ψάξουμε στις απλές, ουσιαστικές αξίες της μακραίωνης ελληνορθόδοξης παράδοσης και πρόσκληση για επανακατήχηση για να γνωρίσουμε την ορθόδοξη χριστιανική πίστη μας, να μαθητεύσουμε στους Πατέρες μας».

Το συνέδριο των Ρουμελιωτών, που τελεί υπό την αιγίδα της Αρχιεπισκοπής Αθηνών, φιλοξενεί μέχρι την Κυριακή πενήντα ανακοινώσεις από διακεκριμένους επιστήμονες της Ελλάδας και του εξωτερικού, αλλά κι από νέους ερευνητές σε διάφορα γνωστικά αντικείμενα, στον πολιτισμό, την οικονομία και την υγεία. Τον αγιασμό τέλεσε ο Αρχιεπίσκοπος Ιερώνυμος, ενώ τις εργασίες της πρώτης μέρας του συνεδρίου παρηκολούθησε και ο Μητροπολίτης Θηβών και Λεβαδείας Γεώργιος, ο τέως Πρωθυπουργός κ. Ιωάννης Γρίβας, Ακαδημαϊκοί, Ανώτατοι Στρατιωτικοί και άνθρωποι των Γραμμάτων και των Τεχνών.

Γ' Επιστημονικό συνέδριο της Ρούμελης: Σίνα και Δαφνομήλη 1α Αθήνα έως τις 14/09/2014. Για περισσότερες πληροφορίες οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να επισκέπτονται την ιστοσελίδα www.roumeli.org.gr

Κείμενο: ecclesia.gr

Φωτογραφίες: imfth.gr