Ημερομηνία:
ΠΟΙΜΑΝΤΟΡΙΚΗ ΕΓΚΥΚΛΙΟΣ ΤΟΥ ΠΑΣΧΑ(180)
ΝΙΚΟΛΑΟΣ
Ἐλέῳ τοῦ δι΄ ἡμᾶς Σταυρωθέντος καί Ἀναστάντος Χριστοῦ
Μητροπολίτης τῆς Ἁγιωτάτης Μητροπόλεως Φθιώτιδος.
Πρός
πάντα τά φιλόθεα μέλη τῆς κατά Φθιώτιδα Ἐκκλησίας
Ἱερεῖς, ἄρχοντας, διδασκάλους καί ἅπαν τό λογικόν ποίμνιον.
«Δεῦτε ἴδωμεν τήν ζωήν ἡμῶν, ἐν τάφῳ κειμένην, ἵνα τούς ἐν τάφοις κειμένους ζωοποιήσῃ».
Ἀδελφοί καί τέκνα τῆς Ἐκκλησίας.
Ἡ Ἀνάσταση τοῦ Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ εἶναι τό πιό συνταρακτικό γεγονός τῆς ἱστορίας, ὄχι μόνο διότι ἄνθρωπος ἐπέστρεψε ἀπό τόν θάνατο στή ζωή, ἀλλά διότι αὐτός ὁ ἄνθρωπος ἦταν ὁ Θεάνθρωπος Υἱός τοῦ Θεοῦ, ὁ ὁποῖος προηγουμένως εἶχε ὁδηγηθεῖ σέ ἀτιμωτικό θάνατο ὡς κακοῦργος.
Ἐνῶ οἱ σταυρωτές Του ἐνόμιζαν, ὅτι μέ τόν Σταυρικό Του θάνατο θά ἐτελείωναν ὅλα, πανικοβάλλονται καί καταπλήσσονται μέ τήν ἔκρηξη τῆς Ἀναστάσεως καί «ὡς τήκεται κηρός ἀπό προσώπου πυρός» λειώνουν καί διαλύονται τά σχέδιά τους, γιά νά διδαχθοῦμε ὅλοι ἐμεῖς, ὅτι ἐνώπιον τοῦ Θεοῦ ἡ παντοκρατορία τῶν ἀσεβῶν δέν αἰωνίζει, ἀλλά συντρίβεται καί ἀφανίζεται.
Ἀπό τόν τάφο τῆς φθορᾶς ἀναπηδᾶ ἡ ζωή τῆς ἀφθαρσίας. Ὁ τάφος τοῦ Χριστοῦ μεταβάλλεται σέ «ὄλβιο τάφο», δηλαδή σέ εὐδαίμονα καί μακάριο τάφο. Αὐτό πού ὁ νοῦς τοῦ ἀνθρώπου δέν ἐννοεῖ, γιατί εἶναι ἀντίθετο στή φύση, ἐπιτελεῖται μέ τήν Ἀνάσταση τοῦ Κυρίου καί ἔτσι ὁ χῶρος τοῦ θανάτου μετατρέπεται σέ χῶρο ζωῆς ἤ ὅπως λέγουν οἱ θεοφώτιστοι Πατέρες γίνεται «ἀθανασίας χωρίον».
Θριαμβευτικοί εἶναι οἱ ὕμνοι τῆς Ἀναστάσεως, πού ἀναφέρονται στή νίκη τοῦ Χριστοῦ κατά τοῦ θανάτου. Τόν Χριστό τόν ὀνομάζουν «Νυμφίο», ὁ ὁποῖος ἐξέρχεται ἐκ τοῦ τάφου «ὥσπερ ἐκ παστοῦ» δηλαδή σάν νά βγαίνει ἀπό νυφικό κρεββάτι, στολισμένο καί λαμπρό.
Ὅταν ψάλλωμε καί ἀναφωνοῦμε: «Ὦ Πάσχα λύτρον λύπης» ἐπικεντρώνουμε τήν σκέψη σέ ἐκεῖνο, πού λέγει ὁ Εἱρμός τῆς Ἑβδόμης Ὠδῆς τοῦ Πασχαλίου Κανόνα:
«Ὁ Ἰησοῦς Χριστός γενόμενος ἄνθρωπος πάσχει ὡς θνητός καί διά πάθους τό θνητόν ἀφθαρσίας ἐνδύει εὐπρέπειαν».
Ὁ Χριστός ἐξαγόρασε τόν κάθε ἄνθρωπο ἀπό τήν κατάρα τῆς λύπης καί τόν ὡδήγησε στή χαρά. Μέ τόν Σταυρικό Του θάνατο, μέ τόν δικό Του πόνο καί μέ τήν προσωπική Του λύπη ἀφαίρεσε τό βάρος τῆς λύπης ἀπό τόν κόσμο καί ἔφερε χαρά. Διά τοῦ Χριστοῦ καί μέ τόν Χριστό ὁ κάθε πόνος μεταλλάσσεται σέ χαρά. Μέ αὐτή τήν ἐμπειρία ἠμπορεῖ νά λέγει ὁ κάθε πονεμένος ἄνθρωπος στόν Κύριο:
«Χθές συνεθαπτόμην σοι Χριστέ, συνεγείρομαι σήμερον ἀναστάντι σοι• συνεσταυρούμην σοι χθές, αὐτός με συνδόξασον Σωτήρ, ἐν τῇ Βασιλείᾳ σου» (Τροπάριον Γ΄ ὡδῆς τοῦ Πασχαλίου Κανόνος).
«Κύριε, μέχρι χθές ἡ ζωή μου ἦταν βουτηγμένη μέσα στό θάνατο. Σήμερα μαζί σου ἀναστήθηκα. Χθές ἤμουν σταυρωμένος μέ τά πάθη μου καί τίς κακίες μου. Σήμερα σέ ἀκολουθῶ στή νέα ζωή τῆς ἀναστάσεως μέσα στήν Ἐκκλησία Σου».
Αὐτό εἶναι τό νόημα τοῦ Χριστιανικοῦ Πάσχα. «Καί γάρ τό Πάσχα ἡμῶν ὑπέρ ἡμῶν ἐτύθη Χριστός», δηλαδή «Ὁ Πασχαλινός ἀμνός μας Χριστός γιά μᾶς ἐθυσιάσθηκε» (Α΄ Κορ. 5,7).
Δέν νοεῖται Πάσχα χωρίς τόν Ἀμνό. Στήν Αἴγυπτο οἱ Ἰσραηλῖτες ἔφαγαν σέ κοινό τραπέζι τόν Ἀμνό καί ὅλοι μαζί ἀνεχώρησαν γιά τήν γῆ τῆς ἐπαγγελίας. Πάσχα θά πεῖ ἔξοδος ἀπό τήν γῆ τῆς δουλείας στήν χώρα τῆς ἐλευθερίας.
Στό δικό μας Χριστιανικό Πάσχα, Ἀμνός εἶναι ὁ Ἰησοῦς Χριστός, ὁ Ἀμνός τοῦ Θεοῦ, «ὁ αἴρων τήν ἁμαρτίαν τοῦ κόσμου». Ὁ Χριστός προσφέρει τήν σάρκα Του ὡς θυσία «ὑπέρ τῆς τοῦ κόσμου ζωῆς» (Ἰω. 6,51) καί ἐγκαινιάζει τό νέο Πασχάλιο Δεῖπνο καί πραγματώνει τή δική του ἔξοδο ἀπό αὐτόν τόν ἁμαρτωλό κόσμο στή Βασιλεία τοῦ Θεοῦ.
Ὅλοι οἱ πιστοί καλούμεθα σήμερα νά παρακαθήσωμε στήν Πασχαλινή Τράπεζα, στήν ὁποία «Χριστός τό καινόν Πάσχα, τό ζωόθυτον θῦμα, ἀμνός Θεοῦ ὁ αἴρων τήν ἁμαρτίαν κόσμου». Σ΄ αὐτή τήν Ἁγία Τράπεζα τῆς Ἐκκλησίας μᾶς καλεῖ ὁ Χρυσορρήμων Ἰωάννης μέ τόν Κατηχητικό λόγο:
«Ἡ τράπεζα γέμει, τρυφήσατε πάντες. Ὁ μόσχος πολύς, μηδείς ἐξέλθῃ πεινῶν. Πάντες ἀπολαύσατε τοῦ συμποσίου τῆς πίστεως...».
Αὐτήν τήν ἱερή σωστική παράδοση ἐπί δύο χιλιάδες χρόνια συνεχίζουμε ἐμεῖς οἱ χριστιανοί καί στήν φωτόλουστη Ἀναστάσιμη Θεία Λειτουργία κατά χιλιάδες προσέρχονται οἱ πιστοί καί μεταλαμβάνουν τοῦ Σώματος καί τοῦ Αἵματος τοῦ Χριστοῦ γιά νά ζήσουν μαζί Του τήν νέα ζωή τῆς Ἀναστάσεως.
Μόνο ἔτσι βιώνεται τό Πάσχα. Χωρίς τήν βρώση τοῦ Πασχαλίου Ἀμνοῦ, τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ, δέν ὑπάρχει διάβαση ἀπό τή λύπη στή χαρά καί ἀπό τό σκοτάδι στό φῶς. Μένει ἡ ἑορτή τοῦ Πάσχα μιά ἐντυπωσιακή καί φαντασμαγορική ἑορτή μέ μόνο ἐξωτερικό περιεχόμενο χωρίς κἄν νά ἀγγίζει τήν ψυχή μας καί νά ἀλλάζει τή ζωή μας.
Ἀδελφοί μου καί τέκνα ἐν Κυρίῳ.
Τό Πάσχα ἀναιρεῖ τήν λύπη. Κάθε λύπη, κάθε πόνο, κάθε θλίψη, κάθε δοκιμασία ὁ Ἰησοῦς Χριστός τούς δίδει ἄλλο νόημα. Ἀφοῦ Αὐτός ἐνίκησε τόν θάνατο καί τήν ἁμαρτία, δέν ἠμπορεῖ νά διαλύσει τόν κουρνιαχτό, πού ἀφήνει στό πέρασμά του ὁ θάνατος καί τήν δυσωδία, πού προκαλεῖ ἡ ἁμαρτία;
Λοιπόν δέν θά πρέπει νά μένουμε ἀκόμα στή θλίψη τῆς Σταυρώσεως.
«Ἰδού γάρ ἦλθε διά τοῦ Σταυροῦ χαρά ἐν ὅλῳ τῷ κόσμῳ»
«Ἀνέστη Χριστός καί ζωή πολιτεύεται»
«Νῦν πάντα πεπλήρωται φωτός»
«Θανάτου ἑορτάζομεν νέκρωσιν, Ἅδου τὴν καθαίρεσιν,
ἄλλης βιοτῆς, τῆς αἰωνίου ἀπαρχήν...»
Τῷ δέ Ἀναστάντι Χριστῷ τῷ πατάξαντι τά τοῦ Ἅδου Βασίλεια καί τά τοῦ θανάτου κλεῖθρα καί ἐκ τῆς φθορᾶς ἀνακαλέσαντι τό γένος ἡμῶν δόξα, τιμή καί προσκύνησις εἰς τούς αἰῶνας.
Μετά πατρικῶν Ἀναστασίμων εὐχῶν καί ἀγάπης.
Ο ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ
† Ο ΦΘΙΩΤΙΔΟΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ
